موقعيت طبيعي اثر
مشهد ، مرکز استان پهناور خراسان ، اکنون با حدود دویست کیلومتر مربع و دو میلیون جمعیت دومین شهر ایران پس از تهران است . این شهر میان دو رشته کوه هزار مسجد و بينالود قرار گرفته است. شهر مشهد در ساحل راست کشف رود و شمال شرقی ایران و خراسان واقع است. میانگین ارتفاع آن از سطح دریا حدود یکهزار متر و طول و عرض جغرافیایی آن از نصف النهار گرینویچ59 درجه و 38 دقيقه و از خط استوا در شمال 36 درجه و 16 دقيقه است. هوای آن بسیار متغیر و باران سالانه اش بین 20 تا 60 سانتیمتر است.شهر مشهد بر روي خط زلزله قرار دارد.
شهرستانهای همسایه مشهد در مشرق سرخس ،در شمال غرب شهرستانهای درگز و چناران و در غرب و جنوب شهرستانهای نیشابور و فریمان است.
به سبب وجود حرم مطهر امام علی بن موسی الرضا (ع) در مشهد همه ساله بیش از جمعیت آن زائروارد این شهر می شوند . جمعيت زائر کنونی مشهد حدود چهار ده میلیون نفر در سال است که عمده در ایام نوروز و تابستان براي زیارت و سیاحت عازم مشهد می شوند.
محله های مشهوری که سیاحان از آنها ذکری نکرده اند محله های اطراف حرم مطهر و بالا خیابان و پایین خیابان ، دو خیابان عمده شهر و همان بازار سرشور بوده است و دست کم بقیه نقاط و محله ها تا اواخر عصر قاجار دارای تمرکز جمعیت بسیاری نبوده است.
آنچه از کتابهای تاریخی درباره محله های شهر مشهد به دست می آید این است که مشهد تا اواخر عصر ناصری (1313 هجری) دارای چند محله مشهور بوده است:
1- محله سرشور 2- محله سراب 3- محله چهارباغ 4- محله نوقان 5- محله خیابان سفلی (بالا خیابان)
زیرا در کتابهای تاریخی دیگر از محله های قدیمی مشهد این چنین نام برده شده است.
1- بالا خیابان 2- پایین خیابان 3- سراب 4- نوقان 5- سرشور 6- عیدگاه 7- ارگ 8- پاچنار 9- سه سوق 10- مرویها 11- سرحوضان 12- تپ المحله (ته پل محله)
13- سیاوون 14- کشمیریها 15- چهنو 16- چهارباغ که دو محله عیدگاه و نوقان از محلات قدیم شهر محسوب می شده است.
فهرست مطالب :
موقعيت طبيعي اثر
موقعيت فعلي اثر
تاريخچه و وجه تسميه اثر
مشخصات اثر
توضیحات مربوط به معماری دوره پهلوی
پلان
معماری دوره پهلوی
نما
پنجره و بالکن
شناخت، مواد و مصالح
تزئینات
توضيح دخل و تصرفات انجام شده و مشهود در اثر
توضيح تعميرات گذشته اثر
ـشرح وضعيت موجود، خطر پذيري و آسيبهاي وارده
توضيحات ضروري و اختصاص اثر
منابع و مآخذ گذارش
